M ł y n y     w o d n e

Miłośnikom zabytków technicznych proponuję odwiedzenie historycznych młynów: młyna wodnego w regionie małokarpackim, pływającego młyna na Dunaju, oraz na słupach stojących młynów rzecznych.

     Młyn wodny zbudowany na rzeczce płynącej z Małych Karpat uważany jest za największy młyn na terenach Słowacji zasilany wodą z strumienia. Należy też do największych tego rodzaju młynów w Europie. Wyposażony w dwa duże koła wodne, został zbudowany w połowie XVIII wieku jako młyn szlacheckiej rodziny Palfy. Znajdujący się w nim obecnie sprzęt techniczny pochodzi z roku 1913, gdy młyn został przebudowany na napęd elektryczny. Na

4 kondygnacjach budynku można podziwiać zrekonstruowane, w pełni funkcjonujące urządzenia do przemiału ziarna na mąkę i kaszę. Obecnie w młynie znajduje się oprócz ekspozycji technicznej też stała wystawa – galeria sztuki naiwnej.

     Zupełnie innym sposobem napędzany jest wodny młyn pływający. Młyny tego typu  w Europie znajdowały się przede wszystkim na Dunaju. Wymagają one bowiem silnego, stałego prądu wodnego, którego mniejsze rzeki nie są w stanie zapewnić. Wydajność pływającego młyna jest niewysoka, ale jego plusem jest, że nie wymaga on dużej inwestycji i można go łatwo przemieścić na inne stanowisko. Znajduje się na dwóch równoległych barkach rzecznych, połączonych właśnie szerokim kołem wodnym. Zakotwiczony jest na kotwicach i przymocowany linami.

Ostatni taki młyn działał na Słowacji jeszcze w latach sześćdziesiątych ubiegłego wieku. Obecnie jest zrekonstruowany i umieszczony na Małym Dunaju w Słowacji południowej.

     Trzecim gatunkiem są młyny rzeczne, stojące na drzewnianych słupach w wodach dunajskich. Ich zaletą jest wyższa  wydajność, niestety narażone są na ryzyko uszkodzenia podczas powodzi. Też zapraszam do ich odwiedzenia.

Młyn wodny w Małych Karpatach - zdjęcie                                            Pływający młyn na Dunaju - zdjęcie  

Młyn na słupach - 2 zdjęcia