Małokarpacki Region Wina  -  dalej ...

 

Na terenie regionu już 3 tysiące lat temu produkowali wino Celtowie, po nich Rzymianie, którzy kolonizowali terytorium Kotliny Karpackiej od strony Dunaju. Głównie cesarz Marek Aureliusz kazał sadzić winnice na południowych stokach Małych Karpat. Najstarsze miejscowe piwnice winiarskie pochodzą z XIII wieku. Po atakach tatarskich hord wyludnioną krainę zasiedlali przede wszystkim Niemcy, a wschodnią Słowację częściej Włosi, którzy przynieśli ze sobą sadzonki Furmintu, jednego z podstawowych szczepów tokajskiego wina. Pod koniec XVI wieku obszar winnic na terenie dzisiejszej Słowacji przekraczał 40 000 ha. Według historyków wysuszone owoce winogron po słowacku nazywane cibebami już wtedy były wykorzystywane do produkcji wina podobnego w smaku do win tokajskich. W średniowiecznym Królestwie Węgierskim wina najwyższej jakości wyrabiali winiarze z miejscowości Svaty Jur koło Bratysławy ze szczepu viridula. Wina te według znawców pachniały figami i dorównywały jakością winom tokajskim. Można powiedzieć, iż XVI i XVII wiek był złotą era rozwoju małokarpackiego winiarstwa. Idealne warunki glebowe i klimatyczne, doskonałe położenie, bliskie rynki zbytu – Czechy, Austria, Niemcy, Śląsk – sprawiały, że produkcja wina była najważniejszą gałęzią gospodarki regionu. Bratysława była, po francuskiej Szampanii, pierwszym miejscem w Europie, gdzie zaczęto produkcję wina musującego metodą zbliżoną do szampańskiej, tzn. przez dojrzewanie młodego wina z dodatkiem cukru w butelkach. Na początku XIX wieku ranny żołnierz napoleoński J. E. Hubert, wracając z kampanii moskiewskiej, w Bratysławie zakochał się w siostrze szpitalnej. Miłość do tej kobiety i małokarpackie wina zatrzymały Huberta w tym mieście do końca życia. Założył pierwszy zakład produkcyjny wytwarzający wino musujące według francuskiej technologii poza terenem Francji. Wina te zdobywały medale na konkursach międzynarodowych np. w Budapeszcie w roku 1842 albo w 1896 we francuskim Bordeaux. Winnice przetrwały ogólnoeuropejską epidemię  filoksery, obie wojny światowe, upaństwowienie i ekstensywny rozwój podczas komuny.

Po zasadniczej zmianie społecznej w roku 1989 winnice zostały oddane byłym prywatnym właścicielom i jednocześnie nastąpiła zmiana orientacji słowackiego winiarstwa na produkcję win z wyższej półki, głównie odmian charakterystycznych dla naszego regionu i klimatu. W regionie znajdują się setki producentów, od najmniejszej domowej skali po nowoczesne firmy winiarskie z produkcją w milionach litrów rocznie. Działa szkolnictwo winiarskie, organizowane są konkursy, święta wina, powstało sporo lokalnych organizacji producentów i miłośników wina. Największym stowarzyszeniem tego typu jest Małokarpacki Szlak Winny, którego celem jest prezentacja i reklama. Szlak symbolicznie prowadzi przez byłe miasta królewskie: Bratysławę, Svaty Jur, Pezinok i Modrą i dalej podgórzem Małych Karpat po miasto Trnawa. Najbardziej popularną imprezą Szlaku jest Dzień Otwartych Piwnic, w piątek i sobotę jednego z weekendów listopada, kiedy otwartych jest około 120 piwnic. Na podstawie paszportu winnego i mapy z wykazem piwnic miłośnicy wina podróżują szlakiem, degustują i porównują wyniki pracy poszczególnych producentów.

Tradycyjnymi od średniowiecza i najbardziej popularnymi świętami winiarskimi są „Vinobrania“ w miastach Pezinok i Modra, które odwiedzane są wtedy przez dziesiątki tysięcy gości z całej Słowacji i sąsiednich krajów. Wina Małych Karpat zyskują uznanie w dalekim świecie. Przykład z ostatnich lat: 3 złote medale zdobyte w brazylijskim mieście Bento Goncalwes w czerwcu 2012. W konkurencji 517 win z 17 krajów świata brały udział 4 nasze wina. Oto wyniki:

- wielki złoty medal – wino tokajskie słowackie, 5 putniowy Tokaj 2003

- złoty medal – wino z Modry, Veltlinske Zelene Ladove 2010, producent M. Dudo

- złoty medal – wino Feteasca Regal 2011, producent PD Vajnory, miejscowość Bratislava-Vajnory